ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, CẬN LÂM SÀNG CỦA VIÊM PHỔI DO VI KHUẨN Ở TRẺ DƯỚI 5 TUỔI TẠI BỆNH VIỆN NHI THÁI BÌNH

ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, CẬN LÂM SÀNG CỦA VIÊM PHỔI DO VI KHUẨN Ở TRẺ DƯỚI 5 TUỔI TẠI BỆNH VIỆN NHI THÁI BÌNH
Đặng Thị Thùy Dương*, Nguyễn Thị Yến*, Phí Đức Long**
*Trường Đại học Y Hà Nội; ** Trường Đại học Y Thái Bình
TÓM TẮT
Viêm phổi là bệnh lý thường gặp ở trẻ em đặc biệt là trẻ nhỏ. Bệnh có tỷ lệ mắc và là nguyên nhân tử vong hàng đầu cho trẻ em ở Việt Nam cũng như trên toàn thế giới. Nghiên cứu này sử dụng thiết kế nghiên cứu mô tả tiến cứu nhằm mô tả một số đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng của viêm phổi do vi khuẩn. Trong thời gian từ 1/7/2017 đến 30/6/2018, tại khoa Hô hấp và khoa Sơ sinh Bệnh viện Nhi Thái Bình, chúng tôi thực hiện triển khai nghiên cứu trên 250 trẻ dưới 5 tuổi được chẩn đoán là viêm phổi với các mức độ khác nhau có kết quả cấy vi khuẩn dịch tỵ hầu dương tính. Kết quả nghiên cứu cho thấy 63,2% trẻ trong nghiên cứu bị viêm phổi và 36,8% trẻ bị viêm phổi nặng. Hầu hết trẻ có các triệu chứng cơ năng, trong đó ho chiếm 96%, khó thở chiếm 82%, sốt chiếm 61,2%, bú kém chiếm 56%, nôn chiếm 35,6%. Các triệu chứng thực thể hay gặp là thở nhanh (60,8%), tiếng ran ở phổi (30%), rút lõm lồng ngực (27,6%) và tiếng thở rít (10,0%). 46,8 % những trẻ bị viêm phổi do vi khuẩn có số lượng bạch cầu >10.000/ mm3 trong đó 53,2% gặp ở trẻ viêm phổi và 36,9% trẻ bị viêm phổi nặng. 41,2 % trẻ có nồng độ CRP ≥ 6 mg/ lít. Trẻ bị viêm phổi do vi khuẩn có hình ảnh tổn thương trên phim Xquang là tổn thương mờ lan tỏa chiếm tỷ lệ cao nhất (43,1%), sau đó là tổn thương tổ chức kẽ (33,7%). Phần lớn trẻ có kết quả phân lập vi khuẩn hay gặp nhất là H.influenzae (30%), S.pneumoniae (28,8%), M.catarrhalis (16,8%).

Ở Việt Nam, theo thống kê của UNICEF năm 2012 mặc dù tỷ lệ tử vong ở trẻ em dưới 5 tuổi giảm đáng kể, từ 51 trẻ trên 1000 ca đẻ sống năm 1990 xuống còn 23 trên 1000 ca năm 2010 [1], tuy nhiên tỷ lệ hiện mắc viêm phổi trẻ em trong cộng đồng còn cao chiếm 58,9% [2]. Căn nguyên VP ở trẻ em rất đa dạng và phong phú, bao gồm: virus, vi khuẩn, nấm, ký sinh trùng, tác nhân hóa học hay dị ứng miễn dịch… [3],[4]. Hiện nay ở nước ta đã có nhiều nghiên cứu về căn nguyên vi khuẩn gây viêm phổi ở trẻ em [3],[5]. Tuy nhiên các căn nguyên có thể thay đổi theo thời gian, địa dư [4],[6]. Bệnh viện Nhi Thái Bình là một bệnh viện tuyến tỉnh có nhiệm vụ khám và điều trị cho trẻ em trong toàn tỉnh và vùng lân cận. Từ cuối năm 2016 Bệnh viện Nhi Thái Bình được Bệnh viện Nhi Trung ương chuyển giao kỹ thuật nuôi cấy định danh vi khuẩn gây viêm phổi, làm kháng sinh đồ. Câu hỏi đặt ra là tình hình đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng của trẻ viêm phổi dưới 5 tuổi do vi khuẩn những năm gần đây diễn biến như thế nào? có thay đổi gì ở các vùng địa dư khác nhau?
Vì vậy, chúng tôi thực hiện nghiên cứu nhằm mục tiêu: Mô tả một số đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng của viêm phổi do vi khuẩn ở trẻ dưới 5 tuổi tại Bệnh viện Nhi Thái Bình năm 2017-2018