Mối liên quan về hình ảnh cộng hưởng từ và lâm sàng sau phẫu thuật rách chóp xoay

Mối liên quan về hình ảnh cộng hưởng từ và lâm sàng sau phẫu thuật rách chóp xoay
Đoàn Thị Giang, Đinh Trung Thành, Phạm Hồng Đức
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Mục đích của nghiên cứu này là xác định mối liên quan giữa hình ảnh MRI sau phẫu thuật và lâm sàng trên 52 bệnh nhân sau phẫu thuật nội soi chóp xoay ít nhất 6 tháng, thời gian từ tháng 01/2020 đến tháng 06/2021. Kết quả cho thấy tỷ lệ rách tái phát gân trên gai sau phẫu thuật là 9,62%; các bệnh nhân đều đã được phát hiện rách tái phát trong thời gian trước 6 tháng. Lâm sàng sau phẫu thuật cải thiện đáng kể đa số ở mức tốt và rất tốt. Có sự phù hợp giữa phân độ Sugaya trên hình ảnh MRI với điểm lâm sàng dựa theo UCLA, ASES với p < 0,001. Mối liên quan giữa thoái hóa mỡ cơ và teo cơ với điểm lâm sàng và với tỷ lệ rách tái phát có ý nghĩa với p < 0,05. Như vậy, các bệnh nhân có phân độ Sugaya thấp hơn thì tình trạng khớp vai sau phẫu thuật tốt hơn. Các bệnh nhân có chỉ số thoái hóa mỡ cao và teo cơ trên MRI có tình trạng khớp vai kém hơn và có nguy cơ rách tái phát cao hơn.

Chóp  xoay  là  cấu  trúc  đóng  vai  trò  quan trọng trong việc vận động phức tạp của khớp vai. Thương tổn chóp xoay là bệnh lý hay gặp nhất trong nhóm bệnh lý khớp vai,¹ sau phẫu thuật,  khoảng  25%  số  bệnh  nhân  xuất  hiện đau  hoặc  hạn  chế  vận  động.²  Tỷ  lệ  rách  tái phát được báo cáo trong y văn dao động từ 9% đến 36%.3-5 Chụp cộng hưởng từ (MRI) của khớp vai sau phẫu thuật được thực hiện thời điểm ít nhất 6 tháng sau phẫu thuật. Khoảng thời  gian  này  được  lựa  chọn  dựa  trên  các nghiên cứu trước đây cho thấy đây là khoảng thời gian đủ để đánh giá khả năng chữa lành gân.6,7 Năm 2014, Choi và cộng sự thực hiện nghiên cứu trên 147 bệnh nhân về các yếu tố ảnh hưởng đến tình trạng lâm sàng sau phẫu thuật chóp xoay ít nhất 12 tháng cho thấy tỷ lệ rách tái phát là 17%, rách tái phát được tìm thấy ở 18 (35,3%) trong số 51 trường hợp thoái hóa mỡ độ 3 và độ 4.⁴ Năm 2016, nghiên cứu của Malavolta và cộng sự theo dõi dọc tại các thời điển 3 tháng, 6 tháng, 12 tháng sau phẫu thuật chóp xoay trên 54 bệnh nhân cho thấy tất cả bệnh nhân rách tái phát đều gặp trong 6 tháng đầu tiên, bệnh nhân có độ Sugaya trên MRI cao hơn thì điểm UCLA thấp hơn.8 Tại Việt Nam, năm 2018, Phan Đình Mừng và cộng sự nghiên cứu tương quan giữa chỉ số thoái hóa mỡ cơ trên gai trên MRI với phục hồi chức năng khớp vai sau phẫu thuật, kết quả cho thấy tỷ lệ rách tái phát là 13,5%, chỉ số thoái hóa mỡ của nhóm liền gân cao hơn nhóm rách tái phát.9 Tuy nhiên chưa có nghiên cứu đánh giá cụ thể theo phân độ Sugaya và ảnh hưởng của teo cơ trên MRI đến với chức năng vai sau phẫu thuật.