Phát ban và viêm niêm mạc do Mycoplasma pneumoniae có thể nhầm lẫn với tình trạng dị ứng: Báo cáo ca bệnh

Phát ban và viêm niêm mạc do Mycoplasma pneumoniae có thể nhầm lẫn với tình trạng dị ứng: Báo cáo ca bệnh
Đỗ Thị Đài Trang, Nguyễn Văn Lâm, Dương Thị Hồng Vân
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Mycoplasma pneumoniae (M. pneumoniae) là vi khuẩn không điển hình thường gây nhiễm trùng đường hô hấp, một số trường hợp có tổn thương ngoài phổi. Phát ban và viêm niêm mạc do M. pneumoniae (Mycoplasma pneumoniae induced rash and mucositis – MIRM) cần được chẩn đoán phân biệt với các bệnh lý tương tự như hội chứng Stevens – Johnson, hoại tử biểu bì nhiễm độc và hồng ban đa dạng. Chúng tôi báo cáo một trường hợp bệnh nhi nam 4 tuổi vào viện vì sốt, ho, phát ban và loét miệng. Bệnh nhân nghi ngờ mắc MIRM nên trong thời gian chờ đợi kết quả khẳng định nhiễm M. pneumoniae được điều trị bằng Azithromycin và corticosteroid. Sau 2 ngày, bệnh nhân có biểu hiện MRIM nặng và kháng macrolid nên được chuyển sang Levofloxacin tiêm tĩnh mạch và corticosteroid. Bệnh nhân đáp ứng tốt sau 1 tuần. Kết luận: Các bệnh nhân viêm phổi kèm theo có tổn thương da, niêm mạc phải loại trừ các bệnh dị ứng nặng và nghĩ tới MIRM. Bệnh được điều trị bằng các thuốc đặc hiệu với M. Pneumoniae.

M. pneumoniae là một loại vi khuẩn không điển hình, được biết đến là một trong các căn nguyên gây viêm phổi thường gặp nhất ở trẻ em. Trong đó 25% trường hợp có tổn thương da và niêm mạc. Phát ban và viêm niêm mạc do M. pneumoniae gọi tắt là MIRM. MIRM gặp chủ yếu ở trẻ em, nam gặp nhiều hơn nữ (nam chiếm 2/3 tổng số trường hợp).1,2,3Cho  đến  nay,  nguyên  nhân  gây  ra  MIRM chưa  được  biết  đến  chính  xác.  Một  số  giả thuyết cho rằng M. pneumoniae trực tiếp gây tổn thương các tế bào ở da và niêm mạc, một số giả thuyết khác lại cho rằng M. pneumoniaegián  tiếp  gây  tổn  thương  thông  qua  cơ  chế miễn dịch.4,5Tổn thương iêm mạc là vị trí hay gặp nhất trong MIRM với tỉ lệ 82%, có thể gặp ở bất kì vị trí nào, bệnh nhân thường tổn thương ở ít nhất hai vị trí, trong đó mắt và miệng là hai cơ quan hay gặp nhất. Tổn thương da trong MIRM thường đa dạng, không đặc hiệu, ở mức độ nhẹ và có thể có hoặc không.6,7Chẩn  đoán  MIRM  chủ  yếu  dựa  vào  triệu chứng lâm sàng, theo tiêu chuẩn của Canavan và cộng sự với các biểu hiện: (1) số lượng các vị trí niêm mạc tổn thương, (2) bong trợt da, (3) tổn thương da dạng mụn nước, (4) tổn thương da  dạng  bia  bắn,  (5)  bằng  chứng  viêm  phổi không điển hình. Do có sự khác biệt về hình thái tổn thương, sinh lý bệnh và diễn biến lâm sàng nên MIRM được coi là một tổn thương thực thể mới, khác với các tổn thương da trong các bệnh dị ứng nặng như Stevens – Johnson